Η Διεθνής Αμνηστία εξέφρασε για άλλη μια φορά την ανησυχία της για το ύψος των απωλειών μεταξύ αμάχων στη σύγκρουση στο Ιράκ καθώς και για τη χρήση βομβών διασποράς σε επιθέσεις των ΗΠΑ σε πυκνοκατοικημένες περιοχές.
Μια άλλη γνωστή οργάνωση προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, το Human Rights Watch, κατήγγειλε την αποθήκευση από τις ιρακινές δυνάμεις ναρκών κατά προσωπικού σε τζαμί στο βόρειο Ιράκ.
Σύμφωνα με πληροφορίες, τουλάχιστον 33 άμαχοι, περιλαμβανομένων πολλών παιδιών, έχασαν τη ζωή τους και περίπου 300 τραυματίστηκαν σε επιθέσεις των ΗΠΑ εναντίον της πόλης αλ-Χίλα, την 1η Απριλίου. Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλούν στη Διεθνή Αμνηστία αναφορές ότι στις επιθέσεις χρησιμοποιήθηκαν βόμβες διασποράς και ότι ενδέχεται αυτές να ευθύνονται για κάποιους από τους θανάτους αμάχων.
"Η χρήση βομβών διασποράς σε επίθεση εναντίον κατοικημένης περιοχής, μη στρατιωτικού χαρακτήρα, της αλ-Χίλα, συνιστά αδιάκριτη επίθεση [δηλ. επίθεση εναντίον μαχητών και αμάχων αδιακρίτως] και κατάφωρη παραβίαση του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου", τόνισε την Τετάρτη η Διεθνής Αμνηστία.
"Αν οι ΗΠΑ εννοούν σοβαρά την προστασία των αμάχων, πρέπει να δεσμευτούν δημοσίως στην αναστολή (μορατόριουμ) της χρήσης όπλων διασποράς. Η χρήση πυρομαχικών διασποράς θα οδηγήσει σε φόνους και τραυματισμούς αμάχων χωρίς διάκριση", πρόσθεσε η διεθνής οργάνωση.
«η Δύση κέρδισε τον κόσμο, όχι λόγω της ανωτερότητας των ιδεών, των αξιών ή της θρησκείας της, αλλά εξ’ αιτίας της ανωτερότητάς της στην άσκηση οργανωμένης βίας. Οι Δυτικοί συχνά αγνοούν αυτό το γεγονός, οι μη Δυτικοί όμως όχι» S.P. Huntington
Σύμφωνα με αναφορές, ο τύπος των βομβιδίων διασποράς που χρησιμοποιήθηκαν στην αλ-Χίλα ήταν BLU 97 A/B. Κάθε βόμβα-φορέας περιέχει 202 μικρά βομβίδια -BLU 97- που έχουν το μέγεθος ενός κουτιού αναψυκτικού. Αυτά τα βομβίδια διασπείρονται σε μεγάλη έκταση, περίπου ίση με την έκταση δύο ποδοσφαιρικών γηπέδων. Τουλάχιστον το 5% αυτών των βομβιδίων δεν εκρήγνυνται με την πρόσκρουση, οπότε μετατρέπονται στην πράξη σε νάρκες κατά προσωπικού, διότι συνεχίζουν να αποτελούν απειλή για τους ανθρώπους που έρχονται σε επαφή μαζί τους, περιλαμβανομένων των αμάχων.
Στις νάρκες κατά προσωπικού αναφέρεται και ανακοίνωση που εξέδωσε την Τρίτη το Human Rights Watch, στην οποία καταγγέλλεται ότι το Ιράκ παραβίασε το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο αποθηκεύοντας τα όπλα αυτά σε ένα τζαμί στο Καντίρ Καράμ, στο βόρειο Ιράκ, και ναρκοθετώντας το χώρο γύρω από το τζαμί πριν οι δυνάμεις του εγκαταλείψουν την περιοχή, στις 27 Μαρτίου.
Η βρετανική οργάνωση αποναρκοθέτησης Mines Advisory Group (MAG) ανέφερε ότι εισήλθε στο τζαμί στις 2 Απριλίου και αχρήστευσε περισσότερες από 150 νάρκες.
Το Ιράκ δεν είναι μεταξύ των 132 χωρών μελών στη Συνθήκη Απαγόρευσης Ναρκών του 1997, η οποία θέτει εκτός νόμου τη χρήση, παραγωγή, αποθήκευση ή εμπορία ναρκών κατά προσωπικού. Ωστόσο, το Human Rights Watch πιστεύει ότι οποιαδήποτε χρήση ναρκών κατά προσωπικού από οποιονδήποτε στρατό απαγορεύεται από το εθιμικό διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο, δεδομένου ότι πρόκειται για όπλα που από τη φύση τους δεν κάνουν διάκριση μεταξύ μαχητών και αμάχων. Εξάλλου, το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο απαγορεύει τη χρήση χώρων θρησκευτικής λατρείας για την υποστήριξη στρατιωτικών προσπαθειών.
Σύμφωνα με πληροφορίες που προέρχονται από οργανώσεις αποναρκοθέτησης, όπως η MAG και η Norwegian People's Aid, καθώς και από δημοσιογραφικές πηγές, οι ιρακινές δυνάμεις άρχισαν να τοποθετούν νάρκες πριν ξεσπάσει η σύγκρουση, και συνέχισαν να το κάνουν και μετά την έναρξη των εχθροπραξιών σε διάφορες περιοχές.
Η εφημερίδα New Work Times ανέφερε στις 2 Απριλίου ότι οι αμερικανικές δυνάμεις που μπήκαν στην Νατζάφ, διαπίστωσαν ότι μέλη του κόμματος Μπάαθ και παραστρατιωτικές ομάδες είχαν τοποθετήσει νάρκες σε δρόμους και γέφυρες που οδηγούσαν έξω από την πόλη.
Εσωτερικά εκτοπισμένοι άνθρωποι στην περιοχή του Κιρκούκ ανέφεραν στην MAG ότι πυκνά ναρκοπέδια είχαν πρόσφατα δημιουργηθεί από τις ιρακινές δυνάμεις κατά μήκος των κύριων οδικών αρτηριών και γύρω από θέσεις που τώρα έχουν εγκαταλειφθεί. Υπάρχουν δημοσιογραφικές πληροφορίες ότι τις τελευταίες ημέρες Κούρδοι μαχητές (πεσμεργκά) έχουν απομακρύνει εκατοντάδες νάρκες.
Μετά τα μέσα Μαρτίου έχει αναφερθεί τοποθέτηση ναρκών από Ιρακινούς και στο νότο, κοντά στα σύνορα με το Κουβέιτ, γύρω από τη Βασόρα και γύρω από πετρελαιοπηγές.
Το Ιράκ είχε σοβαρό πρόβλημα ναρκών και πριν από την τρέχουσα σύγκρουση. Νάρκες ξηράς χρησιμοποιήθηκαν σε μεγάλη έκταση στον Πόλεμο του Κόλπου το 1991, τόσο από τους Ιρακινούς όσο και από τους Αμερικανούς και τους συμμάχους τους. Εκτός αυτού, στη χώρα υπάρχουν ακόμη διάσπαρτες νάρκες από τον πόλεμο μεταξύ Ιράν και Ιράκ.
Την Τετάρτη, ένας Ιρανός κάμεραμαν του BBC, ο Καβέχ Γκολεστάν, σκοτώθηκε κοντά στην πόλη Κίφρι από νάρκη. Τρεις Αμερικανοί πεζοναύτες έχουν τραυματιστεί επίσης από νάρκες κατά προσωπικού σε τρία διαφορετικά επεισόδια.
Ούτε οι Ηνωμένες Πολιτείες συμμετέχουν στη Συνθήκη Απαγόρευσης των Ναρκών σε αντίθεση με σχεδόν όλους τους συμμάχους τους, συμπεριλαμβανομένης Μ. Βρετανίας και της Αυστραλίας. Πάντως, οι ΗΠΑ δεν έχουν ξαναχρησιμοποιήσει νάρκες κατά προσωπικού μετά τον Πόλεμο του Κόλπου, διατήρησαν όμως για τον εαυτό τους το δικαίωμα να τις χρησιμοποιήσουν στην τρέχουσα σύγκρουση, όπως αναφέρει το Human Rights Watch.