Πώς πήρε το όνομα της; Μονεμβάσια ή Μονοβάσια, Μονεμβασία στο επισημότερό του, Μονεμβασιά στο ποιητικότερό του, Μονεμπασιά, Μαλβουαζί κατά τους φράγκους, Μαλμζύ κατά τους άγγλους..
Κι όλα αυτά από τις δυο λεξούλες "μόνη έμβασης" ή "μόνη εμβασία", αφού το κάστρο της διέθετε από παλιά ένα και μόνο σημείο εισόδου.
Απότομα βράχια την προστάτευαν από όλες τις πλευρές και μόνο από το μέρος που συνδέεται με την απέναντι στεριά μπορούσε κανείς να πλησιάσει. Εδώ οι πρώτοι οικιστές έφτιαξαν μια ξύλινη κινητή γέφυρα. Περνούσαν μέσα, η γέφυρα σηκωνόταν και το κάστρο γινόταν νησί απροσπέλαστο, κλείνοντας έτσι έξω τον εχθρό. Πολύ γρήγορα το φυσικό αυτό οχυρό ενισχύθηκε με τείχη. Ακόμα και σήμερα φτάνοντας μπροστά στο μεγαλόπρεπο θέμα της πύλης του κάστρου, πρέπει κανείς να αφήσει το τροχοφόρο του απ'έξω και να θυμηθεί για λίγο πως έχει πόδια. Όλα τα οχήματα χωρίς καμία εξαίρεση, από φορτηγά μέχρι μοτοσικλέτες θα σταματήσουν σε αυτό το σημείο. Ακόμα και η μεταφορά υλικών γίνεται με ζώα. Η στενότητα της πύλης και η ρυμοτομία της παλιάς πόλης είναι αυτά που αναχαιτίζουν την επέλαση αυτοκινήτων στο "οχυρό".
Το στίγμα της στο ελλαδικό χώρο.
Η θάλασσα που απλώνεται μέχρι τον ορίζοντα γύρο από την Παλιά Πόλη είναι το Μυρτώο Πέλαγος. Μια νοητή γραμμή κατευθείαν ανατολικά, μας βγάζει στην Μύλο των Κυκλάδων. Η βουνοσειρά στα δεξιά διακρίνεται μέχρι το ακρωτήριο Καμήλα. Νοτιότερα τα βουνά καταλήγουν στον Κάβο-Μαλιά. Ο Πειραιάς βρίσκεται 84 μίλια βορειοανατολικά. Ο παραδοσιακός τρόπος για να ταξιδέψει κανείς στην Μονεμβάσια ήταν το πλοίο. Σήμερα εξακολουθεί αν υπάρχει αυτή η ευκολία από τον Πειραιά δύο φορές την εβδομάδα. Το φέρυ-μποτ καλύπτει την απόσταση σε πέντε με έξι ώρες. Ο σύγχρονος ταξιδιώτης έχει στην διάθεσή του και τα ιπτάμενα δελφίνια. Το καλοκαίρι δρομολογούνται καθημερινά και ξεκινούν από την μαρίνα Ζέας. Αν πάλι προτιμάτε την στεριά, η οδική απόσταση των 320 χλμ. Από Αθήνα καλύπτεται με ΙΧ σε τεσσεράμισι ώρες κατά μέσον όρο. Η διαδρομή που θα ακολουθήσετε είναι αυτή της Εθνικής Οδού Αθήνας- Κορίνθου και Κορίνθου-Τρίπολης, περνώντας μέσα από την σήραγγα του Αρτεμισίου. Μεταξύ Τρίπολης και Σπάρτης (58 χλμ) η όμορφη ορεινή διαδρομή έχει αρκετές στροφές, μα και ευκαιρίες να σταματήσετε για φαγητό και να απολαύσετε το τοπίο. Στο κομμάτι Σπάρτη-Μονεμβάσια (94χλμ) θα συναντήσετε και πάλι στροφές σε αρκετά σημεία, μολονότι γίνονται βελτιώσεις, διαπλατύνσεις και νέες χαράξεις.
Πού θα μείνετε
Τι θα λέγατε να περάσετε την νύχτα σας στην ησυχία του κάστρου, κλεισμένοι μέσα στα τείχη και κυκλωμένοι από το πέλαγος; Χωρίς αυτοκίνητα, μαρσαρίσματα να σας τριβελίζουν τα αυτιά... Οι ενοικιαζόμενοι χώροι διαθέτουν τις σύγχρονες ανέσεις, ενώ διατηρούν την παλιά τους αρχιτεκτονική και εσωτερικά έχουν μια παραδοσιακή διακόσμηση. Σίγουρα θα ζήσετε μια πρωτόγνωρη εμπειρία αν καταλύσετε σε έναν από τους ξενώνες του "Μαλβάζια", στο "Βυζαντινό", στα αναστηλωμένα από τον ΕΟΤ "Κελιά" της Χρυσαφίτισσας, ή στη "Θεοφανώ"..όπου και αν διαλέξετε να μείνετε θα συναντήσετε κάτι το ιδιαίτερο. Αν πάλι είστε από αυτούς που η ιδέα να διανυκτερεύσουν μέσα στο κάστρο σας ξυπνάει φόβους, τότε υπάρχουν άλλες λύσεις. Η Γέφυρα είναι γεμάτη ξενοδοχεία, νοικιαζόμενα δωμάτια και διαμερίσματα για κάθε γούστο και βαλάντιο.. Κεντρικά, τα νεόκτιστα "Φιλοξενία" στην παραλία και "Λουλούδι της Μονεμβασιάς" στο δημόσιο δρόμο, συνυπάρχουν με το ανακαινισμένο "Μινώα" στην πλατεία και το λιτό "Ακρογιάλι". Στις παρυφές της πόλης, αλλά πάντα σε απόσταση ευχάριστου περιπάτου ξεχωρίζουν η "Βίλλα Μπέλεσης" τα πολυτελή διαμερίσματα "Βενετία", η αναπαλαιωμένη "Οικία Ανδρεσάκη" και άλλα πολλά. Η αστυνομία και τα δύο γραφεία τουρισμού θα σας βοηθήσουν και αυτά να βρείτε κατάλυμα τις μέρες της μεγάλης κίνησης.
Η Μονεμβάσια είναι ένα από το ομορφότερα μέρη στην Ελλάδα και όλοι ξέρουμε πως η Ελλάδα έχει πολλά. Κανένας "οδηγός" δεν πρόκειται να σας την δείξει. Εσείς απλά χρειάζεται να ακολουθήσετε τα βήματα σας. Η Μονεμβάσια σε αφήνει να νιώσεις μόνος σου την μαγεία της, δεν προσπαθεί να σε εντυπωσιάσει... Άγρια και ζεστή ομορφιά που σε δέχεται πάντα σαν ταξιδιώτη και σε αποχαιρετά σαν πειρατή. Αρκεί μόνο να αφεθείς στην δυνατή ατμόσφαιρά της και να δεχτείς ευχάριστα όλη αυτήν την ενέργεια που έχει να σου προσφέρει.