Σπαμ είναι η… διεθνής ονομασία των ανεπιθύμητων-αυτόκλητων διαφημιστικών e-mail. Πιο απλά, spam είναι όλη η ψηφιακή σαβούρα που καταφτάνει καθημερινά στο e-mail σας, προτείνοντάς σας διάφορα προϊόντα, “συνεργασίες” κάθε μορφής, πορνογραφικές σελίδες κ.λ.π.

Τα βασικά χαρακτηριστικά του spam είναι τα ακόλουθα:

- δεν υπάρχει καμία προηγούμενη σχέση του παραλήπτη με τον αποστολέα του διαφημιστικού e-mail, δηλαδή δεν έχει προηγηθεί αγορά προϊόντος ή εκδήλωση της επιθυμίας του παραλήπτη για παραλαβή της διαφημιστικής ηλεκτρονικής αλληλογραφίας. Σημειώνεται ότι το χαρακτηριστικό αυτό αποτελεί σήμερα το βασικότερο στοιχείο για να χαρακτηριστεί ένα e-mail ως spam

- δεν υπάρχει η δυνατότητα της αυτόματης διαγραφής από τις λίστες των παραληπτών του αποστολέα, ή, ακόμα κι όταν αυτό συμβαίνει, λειτουργεί μόνο ως μέθοδος για επιβεβαίωση λειτουργίας της συγκεκριμένης ηλεκτρονικής διεύθυνσης

- στέλνεται με τη χρήση τεχνικών που αποκρύπτουν την ταυτότητα του αποστολέα

- δεν υπάρχει μια έγκυρη και λειτουργική διεύθυνση επικοινωνίας με τον αποστολέα του διαφημιστικού μηνύματος

- στέλνεται χωρίς διάκριση, με αυτοματοποιημένα μέσα

- περιλαμβάνει ή προωθεί παράνομο ή δυσάρεστο περιεχόμενο

- το περιεχόμενό του είναι ψευδές ή παραπλανητικό

- οι διευθύνσεις των παραληπτών έχουν αποκτηθεί με λογισμικό ανίχνευσης του παγκόσμιου ιστού για συλλογή e-mail διευθύνσεων (“αράχνες”) ή έχουν αγοραστεί από εταιρείες που παράγουν CD με αυτό το περιεχόμενο (εκατομμύρια διευθύνσεις e-mail σε ένα CD, συνήθως έναντι πολύ μικρού κόστους).

 

Τι είναι SPAM;

SPAM είναι ένα… ζαμπονάκι! Πρόκειται για μια κονσέρβα, για έναν μεζέ που μπορεί να μην έρχεται στη χώρα μας αλλά είναι αρκετά δημοφιλής σε κάποιες άλλες, κυρίως στην Αμερική (με τη Χαβάη να προηγείται, είναι η περιοχή με τη μεγαλύτερη κατ’ άτομο κατανάλωση SPAM…). Η λέξη SPAM είναι ένα αρκτικόλεξο, προήλθε δηλαδή από τα αρχικά των λέξεων Spiced Pork And Meat. Η έδρα της εταιρείας Hormel, που δημιούργησε το SPAM το 1937, βρίσκεται στις ΗΠΑ. Στην αρχή η εταιρεία αντέδρασε έντονα στη χρησιμοποίηση της ονομασίας του προϊόντος της για το χαρακτηρισμό της ανεπιθύμητης εμπορικής αλληλογραφίας. Κάποια στιγμή κατάλαβε ότι ήταν τελείως ανεδαφική η προσπάθειά της να επιβάλει την απαγόρευση χρήσης της συγκεκριμένης λέξης, όταν αυτή είχε ήδη κυριαρχήσει σε ολόκληρο τον κόσμο. Έτσι σήμερα έχει δεχθεί τη διάκριση ανάμεσα στο SPAM, με κεφαλαία γράμματα, που προσδιορίζει το προϊόν της και στο spam, με πεζά, όταν γίνεται αναφορά στην αυτόκλητη και ανεπιθύμητη εμπορική αλληλογραφία.

 

Τελικά… τι είναι spam;

Spam (ή junk mail), είναι η αυτόκλητη-ανεπιθύμητη διαδικτυακή αλληλογραφία, που πήρε το όνομά της από το διάσημο πλέον ζαμπονάκι… Ο συσχετισμός βρίσκεται στο ότι, όπως με το κονσερβοποιημένο χοιρινό κρέας SPAM έτσι και με την ανεπιθύμητη ηλεκτρονική αλληλογραφία (spam) ό,τι και να κάνουμε δεν πρόκειται να ξεφύγουμε από την κατανάλωση μιας πολύ καλής δόσης…

Το spamming για τους spammer αποτελεί τη μεγαλύτερη ανακάλυψη μετά τον τροχό (…) κι αυτό γιατί μπορούν να κατακλύσουν ολόκληρη την υφήλιο με δισεκατομμύρια e-mail (spam-mail) μέσα σε ελάχιστο χρόνο, με ελάχιστα χρήματα! Με τον τρόπο αυτό, ακόμα κι αν ένα πολύ μικρό ποσοστό (πολύ κάτω του 1%) ανταποκριθεί στο κάλεσμά τους, τους αποφέρει τεράστια κέρδη, χωρίς ιδιαίτερη προσπάθεια.

Σε ολόκληρο τον κόσμο οι οικιακοί χρήστες και οι επιχειρήσεις “καταναλώνουν” τόνους spam, δηλαδή τεράστιες ποσότητες ανεπιθύμητης διαφημιστικής αλληλογραφίας. Προϊόντα που υποτίθεται ότι μας είναι απίστευτα χρήσιμα, σε απίστευτες τιμές (από απίστευτους πωλητές…), φαρμακευτικά σκευάσματα που υπόσχονται ριζικές θεραπείες διά πάσα νόσο, διαιτολογικά προϊόντα (χάνετε πολλά κιλά σε χρόνο dt), συσκευές που υπόσχονται επιμήκυνση αδικημένων από τη φύση μελών του ανδρικού κυρίως σώματος, βιβλία που έναντι του ελάχιστου κόστους αγοράς τους μας μαθαίνουν πώς να γίνουμε άμεσα οι νέοι μεγιστάνες του πλούτου, “συμφέρουσες” πυραμιδικές οικονομικές προτάσεις Αλβανικού τύπου (και αποτελέσματος), ευτυχείς ανακοινώσεις ότι κερδίσατε 1 εκατομμύρια δολάρια σε μια κλήρωση που κατά βάθος ποτέ δεν συμμετείχατε, αφρικανοί (συνήθως νιγηριανοί) ή “αφρικανοί” που θέλουν μια μικρή βοήθεια από εσάς για να ξεπλύνουν εκατομμύρια δολάρια έναντι μιας πολύ καλής ανταμοιβής σας (απλά, σας ζητάνε τα στοιχεία της αστυνομικής σας ταυτότητας σε συνδυασμό με το νούμερο του τραπεζικού σας λογαριασμού), άτομα πονεμένα που σας εκλιπαρούν έστω και για ένα ευρώ (ή δολάριο, ή λίρα ή ό,τι άλλο έχετε ευχαρίστηση, στη μεγάλη ανάγκη δεν υπάρχουν νομισματικές διακρίσεις), πλημμυρίδα πορνογραφικών σελίδων που αποδεικνύουν ότι το κάμα σούτρα δεν ήταν παρά ένα έντυπο για παιδιά προσχολικής ηλικίας και ο Μαρκήσιος Ντε Σαντ ένας παρεξηγημένος ρομαντικός λογοτέχνης, λογισμικό σε πολύ καλές τιμές (προσφορά του Μαύρου Πητ – το λογισμικό αυτό μπορεί είναι κλεμμένο ή -στην καλύτερη περίπτωση- ξεπερασμένο), και ό,τι άλλο μπορεί να βάλει ένας ανήσυχος ανθρώπινος νους και στην περίπτωσή μας το ευρηματικό μυαλό των ευφάνταστων spammer όπου γης.

Το 1970 σ’ ένα σκετς των Μόντι Πάιθονς, βλέπουμε μια κυρία με το σύζυγό της να δίνουν –ή να προσπαθούν να δώσουν…- την παραγγελία τους στη σερβιτόρα ενός εστιατορίου. Η κυρία, έκπληκτη, αντιλαμβάνεται ότι στο διαθέσιμο μενού δεν υπάρχει ούτε ένα φαγητό χωρίς να περιέχει κάποια ποσότητα σπαμ. Δίπλα στο προβληματισμένο ζεύγος, μια παρέα από… Βίκινγκς, ακούγοντας τα διαδραματιζόμενα, τραγουδούν την αγάπη τους για το σπαμ, το εκλεκτό τους μεζεδάκι. Η σκηνή είναι σπαρταριστή και αξίζει να τη γνωρίσουμε. Άλλωστε, πρόκειται για μια… ιστορική στιγμή, αν αναλογιστούμε ότι αυτός ή αυτοί που έδωσαν την ονομασία spam στην αυτόκλητη και ανεπιθύμητη διαφημιστική αλληλογραφία εμπνεύστηκαν από τη σκηνή που ακολουθεί(!)

Τα πρώτα spam στο web, στη μορφή που τα ξέρουμε σήμερα, εμφανίστηκαν –πού αλλού;- στις ΗΠΑ γύρω στα μέσα της δεκαετίας του 90΄. Το πρώτο ήταν θρησκευτικού περιεχομένου και έφερε τον πολλά υποσχόμενο τίτλο: “Ο Ιησούς έρχεται!”. Το επόμενο spam mail μπήκε σε εμπορικά χωράφια, δηλαδή προσπαθούσε να περάσει το “μήνυμα” κάποιας λαχειοφόρου αγοράς πράσινων καρτών.

 

Γνωρίζοντας τον κόσμο του spam...

Σε αρκετές χώρες το spamming αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα στη διαδικτυακή ζωή πολλών οικιακών χρηστών και στην πλειοψηφία των επιχειρήσεων. Στην Ελλάδα το πρόβλημα αυτό βρίσκεται σε πολύ πιο περιορισμένο επίπεδο, σαφώς όμως δεν μπορεί να υπάρξει εφησυχασμός. Αρκετοί χρήστες στην Ελλάδα δεν έχουν πάρει ποτέ spam, πολλοί είναι αυτοί που έχουν αποκτήσει μια μικρή γεύση, ενώ μια μειοψηφία (η περισσότερο “εκτεθειμένη”) έχει υποστεί το πρόβλημα σε όλη του την έκταση.

Στις ΗΠΑ όμως τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά (βλέπε: αύριο και στην Ελλάδα) όπου έχει υπολογιστεί ότι ο μέσος χρήστης παίρνει κάθε χρόνο 2.200 spam mail! Για να αντιμετωπιστεί αυτή η εξαιρετικά προβληματική κατάσταση, που στην ουσία καταργεί ένα τόσο χρήσιμο εργαλείο επικοινωνίας, όπως είναι το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, στις 16 Δεκεμβρίου του 2003 ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζωρτζ Μπους, υπέγραψε το νόμο “The Assault of Non-Solicited Pornography and Marketing Act of 2003”, στον οποίο προβλέπονται εξαιρετικά αυστηρές ποινές για τους spammer: φυλάκιση έως 5 χρόνια και χρηματικό πρόστιμο έως 6 εκατομμύρια δολάρια! (προς το παρόν δεν προβλέπεται φυλάκιση στο Γκουαντανάμο, ούτε κάποιος ανθρωπιστικός βομβαρδισμός).

Δισεκατομμύρια spam-mail κατακλύζουν τα mailbox των οικιακών χρηστών και των επιχειρήσεων, παρότι επίσης δισεκατομμύρια είναι αυτά που φιλτράρονται από τους ISP πριν φτάσουν στους παραλήπτες τους. Έχει υπολογιστεί ότι καθημερινά, κατά μέσο όρο, αποστέλλονται ανά τον κόσμο περίπου 10 δισεκατομμύρια spam mail (!), αριθμός που ολοένα και αυξάνεται, οδηγώντας σε σημαντική εξάντληση των διαθέσιμων πόρων του παγκόσμιου ιστού και στην υπερφόρτωση των συστημάτων. Όμως, παρά τα εξωφρενικά μεγέθη της εξάπλωσης του φαινομένου, οι σημαντικότερες πηγές του είναι ολιγάριθμες. Συγκεκριμένα, το 90% του spam που παράγεται σε παγκόσμιο επίπεδο, προέρχεται από 200 περίπου ομάδες spammer (κυρίως από τις ΗΠΑ, την Κίνα και την Νότιο Κορέα). Οι ομάδες αυτές διαθέτουν άριστη τεχνογνωσία και χρησιμοποιούν προηγμένο λογισμικό για την υλοποίηση των στόχων τους. Το υπόλοιπο 10% (που και πάλι μεταφράζεται σε δισεκατομμύρια spam-mail) δημιουργείται από μικρές επιχειρήσεις που δεν εφαρμόζουν τους κανόνες του e-mail marketing, από ανθρώπους που θέλουν να κάνουν περιστασιακές “αρπαχτές” εκμεταλλευόμενοι την αφέλεια ή την άγνοια των χρηστών, και από κάθε λογής και διαμετρήματος απατεώνες. Αυτό το 10% των συνολικών ποσοτήτων spam έχει υπολογιστεί ότι προέρχεται από 100.000 περίπου spammer.

Οι 200 οργανωμένες ομάδες spammer και ένα ποσοστό από τους υπόλοιπους, για να αποφύγουν τις νομικές και οικονομικές συνέπειες των πράξεών τους, πλαστογραφούν τις e-mail διευθύνσεις τους ώστε να μην είναι δυνατός (ή να καθίσταται εξαιρετικά δυσχερής) ο εντοπισμός τους. Τις περισσότερες φορές, το e-mail και το όνομα που παρουσιάζεται ως ο αποστολέας των ποσοτήτων spam-mail είναι κάποιος, εντελώς αθώος, χρήστης του διαδικτύου, του οποίου χρησιμοποιήθηκε εν αγνοία του η e-mail διεύθυνσή του. Αυτό έχει σαν συνέπεια να μπλοκάρει ο λογαριασμός του από τις επιστροφές των ανεπίδοτων spam-mail (κάθε αποστολή spam, περιλαμβάνει χιλιάδες ή και εκατομμύρια διευθύνσεις, πολλές από τις οποίες έχουν καταργηθεί) ή/και από τις εκατοντάδες/χιλιάδες διαμαρτυρίες των παραληπτών του spam. Με δυο λόγια, μπορεί κάποιος spammer να χρησιμοποιήσει το δικό σας e-mail, κι εσείς -σε πλήρη άγνοια- να εμφανίζεστε ως ο αποστολέας μιας τεράστιας ποσότητας spam! Πώς σας φαίνεται; Απίστευτο; Κι όμως αποτελεί την πιο συνηθισμένη τακτική των spammer…

 

Ένας γενικός κανόνας:

Χρησιμοποιείτε ένα δωρεάν webmail λογαριασμό (π.χ. Hotmail, Yahoo! κ.ά.) σε όλες τις περιπτώσεις στις οποίες απαιτείται η αναφορά ή δημοσίευση της e-mail διεύθυνσής σας. Γνωρίζετε ότι, πολύ συχνά, ζητείται το e-mail σας για να ολοκληρώσετε κάποια εγγραφή, για να χρησιμοποιήσετε δοκιμαστικά κάποιο λογισμικό, για να συμμετάσχετε σε μια online κοινότητα, σε mailing list κ.ά. Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις δεν θα πρέπει ποτέ να χρησιμοποιείτε το προσωπικό σας e-mail, δηλαδή αυτό που σας έχει δοθεί από τον ISP σας (Otenet, Forthnet, Hol κ.ά.). Αντιθέτως, μπορείτε να δίνετε χωρίς ουσιαστικό πρόβλημα το δωρεάν webmail σας, κι αυτό γιατί μπορείτε να το αλλάξετε πολύ εύκολα, σε ελάχιστο χρόνο (δημιουργώντας ένα νέο δωρεάν λογαριασμό), μόλις δείτε ότι το spam που καταφθάνει στην ηλεκτρονική σας θυρίδα έχει αρχίσει να ξεπερνάει τα όριά σας…

 

Γιατί το spam αποτελεί πρόβλημα;

Για τους οικιακούς χρήστες η ανεξέλεγκτη ροή απρόσκλητων διαφημιστικών εμπορικών μηνυμάτων, πέρα από ενόχληση συνιστά και απειλή. Το περιεχόμενο των μηνυμάτων αυτών συχνά περιέχει ακατάλληλο περιεχόμενο, ενώ δεν είναι καθόλου σπάνιες οι καλά οργανωμένες απάτες. Οι ανήλικοι και οι αφελείς ενήλικοι κινδυνεύουν περισσότερο, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι και… πανέξυπνοι διαδικτυακοί περιηγητές δεν πιάστηκαν κορόιδα σε κάποια φάση της ξέγνοιαστης διαδικτυακής τους ζωής.

Το βέβαιο είναι ότι θα πρέπει να υπάρξουν διεθνείς συμφωνίες και συνεργασίες και μια σωστά δομημένη, σε παγκόσμιο επίπεδο, antispam πολιτική, διότι αν αφεθούμε σε λογικές αυτορρύθμισης, τότε, αργά ή γρήγορα (κατά την άποψή μου, μάλλον πολύ γρήγορα) η σχέση μας με το ίντερνετ και συγκεκριμένα με το πιο δημοφιλές κομμάτι του, το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, θα απορρυθμιστεί πλήρως.

Ο Steve Linford, διευθυντής της Spamhaus, της μεγαλύτερης antispam μη κυβερνητικής οργάνωσης στη Βρετανία, υποστηρίζει ότι ακόμα κι αν ένα μικρό ποσοστό των Αμερικανικών επιχειρήσεων αποφάσιζε να ακολουθήσει τακτικές spamming (δηλαδή την αδιάκριτη και ανεξέλεγκτη αποστολή διαφημιστικών μηνυμάτων, χωρίς καμία ειδική ταξινόμηση ή πληθυσμιακή στόχευση), τότε σε κάθε Ευρωπαίο χρήστη του Ίντερνετ θα αναλογούσαν 230.000 spam-mail την εβδομάδα!

Στις επιχειρήσεις υπάρχει μεγάλη απώλεια χρόνου για το ξεκαθάρισμα της αλληλογραφίας τους, κάτι που προκαλεί σημαντική επιβάρυνση στους δείκτες παραγωγικότητας των εργαζομένων. Οι εργαζόμενοι θα πρέπει, πολλές φορές την ημέρα, να ελέγχουν το mailbox τους, θα πρέπει δηλαδή να ανοίγουν τα μηνύματα που αφορούν την επιχείρησή τους και να διαγράφουν τα μηνύματα spam (που αρκετές φορές αποτελούν την πλειοψηφία…). Οι περισσότεροι κάνουν πλήρη –και χρονοβόρο- έλεγχο σε ολόκληρη την αλληλογραφία τους (ανοίγουν και εξετάζουν με προσοχή όλα τα μηνύματά τους), ενίοτε από… περιέργεια, συνήθως όμως για να σιγουρευτούν ότι δεν θα διαγράψουν από λάθος κάτι σημαντικό για την εταιρία τους. Επίσης, χρησιμοποιώντας ειδικά φίλτρα για το spam, ώστε να περιορίσουν κάπως τις συνολικές ποσότητες spam mail που λαμβάνουν, κάποια από τα μηνύματα που θα ήθελαν να διαβάσουν παίρνουν το δρόμο χωρίς γυρισμό… Κι ενώ οι οικιακοί χρήστες έχουν τη δυνατότητα συχνών αλλαγών των e-mail διευθύνσεών τους (μέσω webmail), αυτό δεν είναι εφικτό για τις επιχειρήσεις, οι οποίες για λόγους κύρους δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν webmail λογαριασμούς, ενώ παράλληλα το e-mail τους αποτελεί ένα ακόμα στοιχείο της επιχειρησιακής τους ταυτότητας. Μια αλλαγή της ηλεκτρονικής τους διεύθυνσης μπορεί να τις οδηγήσει σε αρκετά λειτουργικά προβλήματα.

Οι συνολικές απώλειες εργατοωρών και το παρεπόμενο κόστος στο σύνολο της οικονομίας φθάνουν σε δυσθεώρητα ύψη. Σύμφωνα με τον αρμόδιο Επίτροπο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Erkki Liikanen, η απώλεια που προκλήθηκε, λόγω του spam, στην παραγωγικότητα της Ε.Ε. το 2002 ανήλθε στα 2,5 δισεκατομμύρια Ευρώ (!), ενώ τον επόμενο μήνα αυτής χρονιάς (2004) περιμένουμε και τα συγκεντρωτικά αποτελέσματα για το έτος 2003, τα οποία αναμένονται να είναι αισθητά υψηλότερα.

 

Το νομικό οπλοστάσιο έναντι του spamming

ΝΟΜΟΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘΜ. 2251

Προστασία των καταναλωτών

Παράγραφος 10. Η μετάδοση διαφημιστικού μηνύματος απευθείας στον καταναλωτή μέσω τηλεφώνου, τηλεομοιοτυπίας (φαξ), ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, αυτόματης κλήσης ή άλλου ηλεκτρονικού μέσου επικοινωνίας επιτρέπεται μόνο αν συναινεί ρητά ο καταναλωτής.

Παράγραφος 11. Ανεξάρτητα από τον περιορισμό της προηγούμενης παραγράφου, η μετάδοση διαφημιστικού μηνύματος απευθείας στον καταναλωτή με οποιονδήποτε τρόπο άμεσης επικοινωνίας (άμεση διαφήμιση) επιτρέπεται μόνο αν ο προμηθευτής ή άλλος για λογαριασμό του προμηθευτή κάνει χρήση στοιχείων ή πληροφοριών προσωπικού χαρακτήρα του καταναλωτή που περιήλθαν σε γνώση του από τις προηγούμενες συναλλακτικές σχέσεις του με τον καταναλωτή, από γενικά προσιτές πηγές, όπως κατάλογο ή άλλα δημοσιευμένα στοιχεία, ή από άλλο φυσικό ή νομικό πρόσωπο, εφόσον ο καταναλωτής εγκρίνει ρητά τη μεταβίβαση των προσωπικών του στοιχείων για το σκοπό της άμεσης διαφήμισης. Ο διαφημιστής είναι υποχρεωμένος να αναφέρει στον καταναλωτή τον τρόπο με τον οποίο περιήλθαν σε γνώση του τα προσωπικά στοιχεία του καταναλωτή.

Παράγραφος 12. Στις περιπτώσεις των παραγράφων 10 και 11, ο προμηθευτής οφείλει να διακόψει κάθε μορφή άμεσης διαφήμισης και να διαγράψει τα προσωπικά στοιχεία του καταναλωτή, εφόσον το ζητήσει ο καταναλωτής.

 

NEO ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ

Με την Οδηγία της Ε.Ε., με αριθμό 58 / 2002, Άρθρο 13, την οποία όλα τα κράτη-μέλη είναι υποχρεωμένα να εντάξουν στη διαμόρφωση των εσωτερικών νομοθεσιών τους, ένα νέο όπλο έρχεται να προστεθεί στην προσπάθεια για περιορισμό του spamming. Κάποια κράτη μέλη της Ε.Ε. έχουν ήδη προσαρμόσει τη νομοθεσία τους, ενώ στη χώρα μας και σε μερικές άλλες η όλη διαδικασία βρίσκεται σε εξέλιξη.

Σύμφωνα με τον διευθυντή της Γενικής Διεύθυνσης Επικοινωνιών, του Υπουργείου Μεταφορών, κ. Νικ. Χατζηβασδέκη, με πρωτοβουλία του Υπουργείου Δικαιοσύνης εκπονείται νομοσχέδιο, που βρίσκεται στην τελική του φάση, για την ενσωμάτωση της Οδηγίας αυτής στην Ελληνική νομοθεσία.

 

ΟΔΗΓΙΑ 2002/58 ΕΚ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ, της 12ης Ιουλίου 2002

Σχετικά µε την επεξεργασία των δεδοµένων προσωπικού χαρακτήρα και την προστασία της ιδιωτικής ζωής στον τοµέα των ηλεκτρονικών επικοινωνιών (οδηγία για την προστασία ιδιωτικής ζωής στις ηλεκτρονικές επικοινωνίες)

Άρθρο 13

Αυτόκλητες κλήσεις

1. Η χρησιµοποίηση αυτόµατων συστηµάτων κλήσης χωρίς ανθρώπινη παρέµβαση (συσκευές αυτόµατων κλήσεων), φαξ ή ηλεκτρονικού ταχυδροµείου για σκοπούς απευθείας εµπορικής προώθησης επιτρέπεται µόνον στην περίπτωση συνδροµητών οι οποίοι έχουν δώσει εκ των προτέρων τη συγκατάθεσή τους.

2. Παρά την παράγραφο 1, αν ένα φυσικό ή νοµικό πρόσωπο αποκτά από τους πελάτες του στοιχεία επαφής του ηλεκτρονικού ταχυδροµείου τους στο πλαίσιο της πώλησης ενός προϊόντος ή μιας υπηρεσίας, σύµφωνα µε την οδηγία 95/46/ΕΚ, µπορεί να χρησιµοποιεί τα εν λόγω στοιχεία για την απευθείας εµπορική προώθηση των δικών του παρόµοιων προϊόντων ή υπηρεσιών, υπό την προϋπόθεση ότι οι πελάτες του έχουν σαφώς και ευδιάκριτα την ευκαιρία να αντιτάσσονται, δωρεάν και εύκολα, σε αυτή τη συλλογή και χρησιµοποίηση ηλεκτρονικών στοιχείων επαφής, και αυτό µε κάθε µήνυµα, σε περίπτωση που ο χρήστης αρχικά δεν είχε διαφωνήσει µε αυτή τη χρήση.

3. Τα κράτη µέλη λαµβάνουν τα ενδεδειγµένα µέτρα προκειµένου να εξασφαλίζεται, ατελώς, ότι οι αυτόκλητες κλήσεις µε σκοπό την απευθείας εµπορική προώθηση, σε άλλες, εκτός των προβλεποµένων στις παραγράφους 1 και 2, περιπτώσεις, δεν επιτρέπονται χωρίς τη συγκατάθεση των ενδιαφεροµένων συνδροµητών ή όταν πρόκειται για συνδροµητές οι οποίοι δεν επιθυµούν να λαµβάνουν αυτές τις κλήσεις. Η σχετική επιλογή καθορίζεται από την εθνική νοµοθεσία.

4. Εν πάση περιπτώσει, απαγορεύεται η πρακτική της αποστολής µηνυµάτων ηλεκτρονικού ταχυδροµείου µε σκοπό την άµεση εµπορική προώθηση, τα οποία συγκαλύπτουν ή αποκρύπτουν την ταυτότητα του αποστολέα ή του προσώπου προς όφελος του οποίου αποστέλλεται το µήνυµα, ή δίχως έγκυρη διεύθυνση στην οποία ο αποδέκτης να µπορεί να ζητεί τον τερµατισµό της επικοινωνίας αυτής.

5. Οι παράγραφοι 1 και 3 ισχύουν για τους συνδροµητές που είναι φυσικά πρόσωπα. Τα κράτη µέλη εξασφαλίζουν επίσης, στο πλαίσιο του κοινοτικού δικαίου και της εφαρµοστέας εθνικής νοµοθεσίας, ότι προστατεύονται επαρκώς τα έννοµα συµφέροντα των συνδροµητών που δεν είναι φυσικά πρόσωπα σε ό,τι αφορά τις αυτόκλητες κλήσεις.