Η χρήση φυσικών, χημικών και φαρμακευτικών παρασκευασμάτων, ακόμα και ναρκωτικών για την αύξηση της αντοχής των στρατιωτών και την καταπολέμηση της «κόπωσης της μάχης», είναι πρακτική ιδιαιτέρως διαδεδομένη, από τα αρχαία χρόνια μέχρι σήμερα.

Από τον «αθώο» δυνατό καφέ μέχρι τις ταμπλέτες αμφεταμινών, αλλά και κάποιες ακόμα πιο ακραίες περιπτώσεις, και από τους δολοφόνους του Γέρου του Βουνού του 11ου αιώνα, μέχρι τους Αμερικανούς πιλότους στις πρόσφατες επιχειρήσεις στο Αφγανιστάν.

Η αύξηση των σωματικών αντοχών των στρατιωτών και η δυνατότητα να ενεργούν για μεγάλα χρονικά διαστήματα χωρίς την ανάγκη ξεκούρασης και ύπνου, υπήρξε αντικείμενο έρευνας και στα στρατόπεδα συγκέντρωσης κατά το 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο. Ερευνητές «ιατροί», χρησιμοποιώντας ως πειραματόζωα τροφίμους των στρατοπέδων, ανάπτυξαν ένα σκεύασμα το οποίο ήταν μίγμα κοκαΐνης, της αμφεταμίνης περβιτίνης και ενός παυσίπονου με βάση τη μορφίνη. Το σκεύασμα αυτό είχε ονομαστεί D-IX και δοκιμάστηκε στο στρατόπεδο Sachsenhausen στα τέλη του 1944. Τρόφιμοι του στρατοπέδου στους οποίους χορηγήθηκε το D-IX διήνυσαν απόσταση 100Km φορτωμένοι με εξαρτήσεις βάρους 20Kg, χωρίς διακοπή. Οι περισσότεροι από αυτούς κατέρρευσαν μετά από 24 ώρες αδιάκοπης σκληρής δραστηριότητας. Σκοπός της ανάπτυξης του D-IX ήταν ο εφοδιασμός των ναζιστικών στρατευμάτων με αυτό ώστε να αποκτήσουν αυξημένες δυνατότητες αντοχής στην κόπωση της μάχης και τη δυνατότητα συνεχούς διεξαγωγής επιχειρήσεων χωρίς διακοπή.

Το D-IX δε χρησιμοποιήθηκε ποτέ σε ευρεία κλίμακα, καθώς η Γερμανία κατέρρευσε και ο πόλεμος τελείωσε. Όμως απλούστερες, αλλά επίσης επικίνδυνες μορφές τεχνητής ενίσχυσης της ενεργητικότητας και καταπολέμησης της κόπωσης, όπως οι αμφεταμίνες, χρησιμοποιήθηκαν κατά κόρον.

Κατά τη διάρκεια του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου, περίπου 72 εκατομμύρια χάπια αμφεταμινών είχαν χορηγηθεί στις Βρετανικές ένοπλες δυνάμεις. Αμφεταμίνες χρησιμοποιήθηκαν και από τις Γερμανικές και Ιαπωνικές δυνάμεις, αλλά και τις Αμερικανικές, στους πολέμους της Κορέας και του Βιετνάμ.

Ακόμα πιο πρόσφατα, στον πόλεμο του Κόλπου και τις επιχειρήσεις στο Αφγανιστάν, οι Αμερικανοί πιλότοι μαχητικών αεροσκαφών είχαν στη διάθεσή τους αμφεταμίνες για να αυξάνουν την εγρήγορσή τους και ηρεμιστικά χάπια για να εξασφαλίζουν την ξεκούραση μεταξύ των αποστολών.

Σε επίσημα εγχειρίδια του Πενταγώνου μπορεί να διαβάσει κανείς: «… η δυνατότητα αντίστασης στο αίσθημα της έλλειψης ύπνου θα αλλάξει δραματικά τη υφιστάμενη στρατιωτική αντίληψη περί επιχειρήσεων και τη διάταξη των δυνάμεων για τις ένοπλες δυνάμεις … εν ολίγοις, η ικανότητα αποτελεσματικών επιχειρήσεων χωρίς τη ανάγκη ύπνου, θα αποτελέσει μια επαναστατική εξέλιξη στα στρατιωτικά δεδομένα για τον 21ο αιώνα…».

Πολλές φορές έχουν εκφρασθεί εκτιμήσεις που συνδέουν μια σειρά από ατυχήματα, τόσο κατά τους βομβαρδισμούς στο Κόσσοβο, όσο και στο Αφγανιστάν, με την αυξημένη επιθετικότητα των πιλότων, λόγω της χρήσης χημικών ουσιών. Ανησυχητικά είναι και τα κρούσματα ψυχολογικών διαταραχών που παρουσιάζουν αρκετοί στρατιώτες, κυρίως μέλη μονάδων ειδικών δυνάμεων, μετά την επιστροφή τους από επιχειρήσεις. Η συμπεριφορά τους χαρακτηρίζεται από έντονη και αδικαιολόγητη επιθετικότητα, ακόμα και προς άτομα του στενού τους οικογενειακού περιβάλλοντος. Κατάσταση η οποία είναι ταυτόσημη με τα συμπτώματα υπερβολικής χρήσης ναρκωτικών, ή στέρησης από αυτά.

Δυστυχώς δεν πρόκειται για κάποιο εφιαλτικό μέλλον, αλλά για τη συνέχεια ενός όχι και τόσο γνωστού, αλλά πολύ αληθινού παρελθόντος.