Είναι ίσως, μια άλλη εποχή. Είναι σίγουρα μια άλλη ατμόσφαιρα. Είναι μάλλον μια άλλη μυρωδιά.
Πώς μπορεί κανείς να περιγράψει την αγάπη για τον κινηματογράφο από τους Λαρισαίους και όχι μόνο, τις περασμένες δεκαετίες που περίμεναν στη ουρά για να κόψουν εισιτήριο και να παρακολουθήσουν τα ιερά τέρατα της 7ης Τέχνης στο λευκό πανί; «Είναι κάτι νύχτες με φεγγάρι. Μες τα θερινά τα σινεμά. Νύχτες που περνούν και δεν θα ξαναρθούν, μ’ αγιόκλημα και γιασεμιά» τραγουδά ο Λουκιανός Κηλαηδόνης και συμπυκνώνει τα πάντα σε λίγους στίχους για εκείνη την εποχή.
Μπορεί η πρώτη ταινία στη Λάρισα να έπαιξε στις αρχές του 1900, όταν ακόμη δεν την είχε... επισκεφτεί το ηλεκτρικό ρεύμα· το μεγάλο μπαμ έγινε όπως παγκόσμια και στην πόλη μας από το 1950 και μετά. Κινηματογράφοι υπήρχαν σε κάθε γωνιά της. Ολύμπια, Πάλλας, Ακροπόλ, Γαλαξίας, Διονύσια, Απόλλων, Βικτώρια ήταν μερικοί από τους πιο γνωστούς χειμερινούς που για τους καλοκαιρινούς μήνες κάποιοι από αυτούς άνοιγαν την οροφή τους. Ορφέας, Φρούριο, Αχίλλειο, Τιτάνια και πολλοί άλλοι, ήταν οι καλοκαιρινοί κινηματογράφοι, με θέα τ’ αστέρια, εκεί που γεννήθηκαν οι πρώτοι έρωτες, καθώς έπαιζε η ταινία στην μπομπίνα.
Ο Θάνος Μουκούλης, γενικός Γραμματέας σήμερα της Κινηματογραφικής Λέσχης, είναι ίσως ο… τελευταίος των Μοϊκανών για να μας μιλήσει γι’ αυτή τη φανταστική ατμόσφαιρα. “Το 1950 ο κινηματογράφος είχε μια μαγεία. Υπήρχαν μυθικοί σταρ. Δεν υπήρχε τηλεόραση να τους βλέπουμε κάθε μέρα, φορώντας τις πιτζάμες και τις παντόφλες. Έτσι, τους φανταζόμασταν όταν βλέπαμε μια καλή ταινία. Φυσιογνωμίες όπως ο Γκάρι Κούπερ, ο Γκάρι Γκράντ, η Μέριλιν Μονρόε, η Ρίτα Χέιγουορθ είχαν λάμψη και μαγεία. Πιτσιρικάς τότε εγώ, άρχισαν να με συναρπάζουν…” θυμάται.
Η δεκαετία του 1960 εκτός από τις χολιγουντιανές παραγωγές, έφερε και την άνθιση του ελληνικού κινηματογράφου με την παραγωγή των γνωστών ταινιών με νέους ηθοποιούς, τους οποίους σήμερα γνωρίζουμε πολύ καλά, καθώς έχουμε δει αυτές τις ταινίες πολλές φορές. “Μέχρι το 1960 οι ταινίες γυριζόταν στα στούντιο της Αιγύπτου και της Τουρκίας. Την εποχή αυτή η Ελλάδα είχε πλέον πολλά στούντιο και βέβαια τη FINOS FILMS. Παράγονταν περίπου 120 ταινίες το χρόνο!” περιγράφει ο 70χρονος σινεφίλ.
Στη Λάρισα τότε με τα 35 θερινά σινεμά, ο κόσμος στοιβάζονταν στις ουρές. Το εισιτήριο στοίχιζε μόλις λίγες δραχμές. Όμως, άλλη τιμή είχε το εισιτήριο στην απογευματινή παράσταση, άλλη στη βραδινή και άλλη το Σαββατοκύριακο. Έμπαιναν στην αίθουσα για να δουν την ταινία κρατώντας πασατέμπο, ηλιόσπορους, μαλλί της γριάς για τους μικρότερους. “Άλλωστε στον κινηματογράφο πήγαιναν οικογενειακώς, ακόμη και ολόκληρα σόγια. Η διασκέδαση τους ήταν η κυριακάτικη η βόλτα, όπου αφού τρώγανε την πάστα ή το λουκουμάκι πήγαιναν σινεμά” αφηγείται. Είναι χαρακτηριστικό ότι στη Λάρισα τα θερινά σινεμά ήταν πάντα γεμάτα. Αυτή ήταν άλλωστε και η κύρια διασκέδαση για μια ολόκληρη γενιά. “Έμενα στην συνοικία των Αγ. Σαράντα. Σε μια ακτίνα χιλίων μέτρων υπήρχαν τέσσερις κινηματογράφοι. Υπήρχε, το Πανόραμα, η Αριζόνα, η Άνεσις και ο Αλέξανδρος. Αυτοί γέμιζαν κάθε ημέρα της εβδομάδας” θυμάται ο Θάνος Μουκούλης.
Η προσμονή για την ταινία που θα ερχόταν ήταν μεγάλη. Πολλές φορές έπρεπε να τη δουν οι κινηματογραφόφιλοι ακόμη και αν δεν πλήρωναν εισιτήριο. “Πήγαινα κάθε Δευτέρα και Πέμπτη στον Τύρναβο όπου έμενα, για να δω τι ταινίες θα παίξουν. Αυτές τις μέρες άλλαζαν ταινίες και πήγαινα πρωί-πρωί. Σε κάποιες από αυτές που δεν μας έβαζαν γιατί ήταν ακατάλληλες, σκαρφαλώναμε στη μάντρα ή στα δέντρα και βλέπαμε την ταινία” λέει ο 70χρονος.
Τα θερινά σινεμά με τις παλιές καρέκλες με το λαστιχένιο πλέγμα και το χαλίκι για δάπεδο μαγνήτιζε τα βλέμματα όσων έμπαιναν στην μαγική ατμόσφαιρα του κινηματογράφου. Οι ταινίες ήταν μελό, φαρσοκωμωδίες, μιούζικαλ, πολεμικές ταινίες ακόμη και γουέστερν. Όμως, όπως ο δίσκος βινύλιου έπαιζε μαζί με τη γρατσουνιά, έτσι και η ταινία είχε τους δικούς της χαρακτηριστικούς ήχους. “Έπαιζε η ταινία και τη συνόδευε ο χαρακτηριστικός ήχος της μηχανής. Καταλαβαίναμε ότι άρχιζε. Ειδικά όταν καθόμασταν στα πίσω καθίσματα, κοντά στην καμπίνα του μηχανικού. Επειδή οι ταινίες ήταν πολυπαιγμένες, ακουγόταν όλο αυτό το γρατσούνισμα. Ο κόσμος τότε δεν είχε την απαίτηση να δει μια τέλεια ταινία…” περιγράφει.
Ίσως η μαύρη σελίδα αυτής της εποχής στη Λάρισα ήρθε το 1972, όταν ο κεντρικός κινηματογράφος “Ορφέας” στην οδό Κούμα, γκρεμίστηκε για να κτιστεί εκεί μια πολυόροφη πολυκατοικία. Ήταν η ανάπτυξη, ήταν τα σημεία των καιρών. Ήταν η εποχή που στα περισσότερα σπίτια ήρθαμε σε επαφή με το μαύρο κουτί, την τηλεόραση. Ήταν που τα “ιερά τέρατα” τα βλέπαμε συχνότερα, φορώντας πιτζάμες στο καναπέ του σπιτιού μας και μάλλον πλέον δεν ήταν και τόσο “τέρατα”. Και έτσι χάθηκε η μαγεία και σταδιακά χάθηκαν οι αίθουσες με οροφή τ’ αστέρια.
Αυτή την ατμόσφαιρα μπορεί σήμερα κανείς να τη ζήσει πλέον μόνο στην Κινηματογραφική Λέσχη στο Χατζηγιάννειο, όπου παίζονται τουλάχιστον 40 ταινίες το χρόνο εκείνης της ξεχωριστής εποχής, της εποχής της μαγείας και των συναισθημάτων…