Οι αστρολόγοι ισχυρίζονται ότι μπορούν να βγάλουν συμπεράσματα για το χαρακτήρα, τις ικανότητες, την υγεία, την ερωτική ζωή και πολλά άλλα στοιχεία από το ωροσκόπιο και τους αστρολογικούς χάρτες των ανθρώπων.
Μοιάζει πραγματικά απίθανο, είναι όμως πράγματι έτσι; Η απάντηση είναι απλή: απλά δοκιμάστε το και πειστείτε πώς «δουλεύει». Όπως ακριβώς έχουν πειστεί όσοι το έχουν δοκιμάσει τους τελευταίους είκοσι, τουλάχιστο, αιώνες.
Τί θα μπορούσε να είναι πιο λογικό; Δοκιμάστε το λοιπόν.
Υποτίθεται πώς οι Λέοντες είναι θερμοί, γενναιόδωροι, ανεξάρτητοι και δεν τους αρέσει να τους υπαγορεύουν τί πρέπει να κάνουν. Αν ρωτήσετε 100 Λέοντες εάν αυτά τα χαρακτηριστικά τους αντιπροσωπεύουν, οι 90 θα απαντήσουν «ναι» και οι υπόλοιποι «εξαρτάται, αλλά σε γενικές γραμμές, ναι».
Ας προχωρήσουμε. Οι αστρολόγοι λένε πώς η συζυγία Άρη-Ποσειδώνα προσδιορίζει ένα άτομο ώς ιδεαλιστή, που δίνει έμφαση σε αξίες, όπως το ενδιαφέρον για τον πλησίον. Ρωτήστε λοιπόν 100 άτομα με συζυγία Άρη-Ποσειδώνα εάν είναι ιδεαλιστές. Οι 95 θα απαντήσουν «ναι».
Συνεχίζοντας με μεγάλη προσοχή, ζητάτε από ένα αστρολόγο να διαβάσει τον αστρολογικό σας χάρτη. Ο αστρολόγος σας λέει πράγματα που δε θα μπορούσε να ξέρει, όπως για τα οικονομικά σας προβλήματα. Με ένα εκπληκτικό τρόπο όλα ταιριάζουν. Είστε πλέον απόλυτα πεπεισμένοι πώς «Ναί, η αστρολογία δουλεύει». Δεν έχετε την παραμικρή ιδέα για το πώς γίνεται, αλλά σίγουρα δουλεύει.
Τίποτε από όλα αυτά δεν είναι αυταπάτη ή ψευδαίσθηση. Εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο έχουν τεστάρει την αστρολογία με αυτούς τους τρόπους και εκατομμύρια έχουν πεισθεί πως δουλεύει, πώς η αστρολογία δίνει αληθινές και χρήσιμες πληροφορίες. Δεν είστε μόνο εσείς.
Ας υποθέσουμε όμως πώς επαναλαμβάνετε τα ίδια τέστ χρησιμοποιώντας μπερδεμένα δεδομένα, δηλαδή ρωτώντας μή Λέοντες, άτομα χωρίς συζυγία Άρη-Ποσειδώνα στο ζώδιο τους και με λανθασμένους αστρολογικούς χάρτες. Ας υποθέσουμε επίσης πώς τα αποτελέσματα δεν είναι διαφορετικά. Δηλαδή, 90% των μή Λεόντων απαντούν πώς έχουν τα χαρακτηριστικά των Λεόντων, άρα οι Λέοντες δεν είναι περισσότερο Λέοντες από τα άλλα ζώδια. Εξακολουθείτε να είστε απόλυτα πεπεισμένοι πώς η αστρολογία δουλεύει; Φυσικά όχι.
Και πάλι τίποτε από αυτά δεν είναι αυταπάτη ή ψευδαίσθηση. Έχουν γίνει πολλά τέστ με αλλαγμένα δεδομένα και τα αποτελέσματα ήταν και πάλι τα ίδια. Ο αστρολογικός σας χάρτης μπορεί να σας ταιριάζει απόλυτα, αλλά το ίδιο καλά σας ταιριάζουν και οι αστρολογικοί χάρτες άλλων ατόμων.
Πάρτε μια ομάδα αυθεντικών και μια άλλη τυχαίων χαρτών. Πάρτε περιγραφές των κατόχων τους. Για ένα συγκεκριμένο άτομο την περιγραφή του οποίου έχει ο αστρολόγος μπορεί να διακρίνει μεταξύ 2 χαρτών ποιός είναι ο πραγματικός και ποιός ο τυχαίος; Θεωρητικά ναί. Άρα θα περίμενε κανείς το ποσοστό των επιτυχών αντιστοιχήσεων να πλησιάζει το 100%, όπως φαίνεται στις γραμμοσκιασμένες στήλες του διαγράμματος. Όμως σε 47 μελέτες στις οποίες ενεπλάκησαν περίπου 700 αστρολόγοι και 1.200 χάρτες το ποσοστό ήταν περίπου 50% όπως φαίνεται στις κόκκινες στήλες. Οι αστρολόγοι (αρκετοί από αυτούς από τους καλύτερους του κόσμου) δεν πέτυχαν καλύτερα αποτελέσματα από αυτά που θα είχαν αν επέλεγαν στην τύχη. Δε μπορούσαν να διακρίνουν, για ένα συγκεκριμένο άτομο, τον πραγματικό από έναν τυχαίο αστρολογικό χάρτη.
Πριν όμως αποφανθούμε για το αν η αστρολογία δουλεύει θα πρέπει να εξετάσουμε και διασταυρούμενα δεδομένα. Πρέπει να σταματήσουμε να ρωτάμε εάν οι Λέοντες είναι γενναιόδωροι, αλλά να ρωτήσουμε εάν οι Λέοντες είναι πιο γενναιόδωροι από άλλα ζώδια, αλλιώς τα τεστ μας θα είναι ανούσια. Και πάλι οι επιστήμονες έχουν την τέλεια απάντηση: «δοκιμάστε το». Τί θα μπορούσε να είναι πιο λογικό.
Για περίπου 20 αιώνες οι αστρολόγοι πολύ σπάνια δοκίμασαν διασταυρούμενα δεδομένα, συνεπώς δε μπορούν να ξέρουν εάν αυτό που κάνουν είναι σωστό. Ακόμη και όταν ένας αστρολογικός χάρτης αποδεικνύεται στη συνέχεια εσφαλμένος το θεωρούν απόδειξη δυναμικής που έχει η αστρολογία. Ακόμα και όταν η αστρολογία κάνει λάθος, είναι στην πραγματικότητα σωστή. Αποτέλεσμα: Οργανωμένα συμφέροντα 1, Επιστήμη 0.
Όσοι είναι κατά της αστρολογίας ισχυρίζονται πώς αυτή δεν είναι αληθινή. Δεν παράγει γνώση και δε δημιουργεί πλεονεκτήματα πέραν αυτών που μπορούν να προκύψουν και από μή αστρολογικούς παράγοντες. Δεν έχει προσφέρει στην ανθρώπινη γνώση, δεν έχει κάποιο αποδεκτό μηχανισμό παραγωγής αποτελεσμάτων, οι αρχές της είναι σαθρές και έχει αποτύχει σε εκατοντάδες πρακτικές δοκιμές και τέστ. Όμως κανένα από αυτά τα σημεία δεν περιέχεται στα βιβλία αστρολογίας τα οποία είναι, εν συντομία, πρακτικές ασκήσεις παραπλάνησης. Όμως η υπόθεση δε σταματά εδώ.
Πολύ συχνά οι αστρολόγοι διαφωνούν ακόμα και μεταξύ τους, πάνω σε βασικά ζητήματα, όπως το ποιό ζωδιακό κύκλο πρέπει να χρησιμοποιούν. Σπανίως έως ποτέ εξετάζουν διασταυρούμενα δεδομένα, λόγος για τον οποίο οι επιστήμονες τους θεωρούν τρελούς, ή ακόμα και απατεώνες. Στην πραγματικότητα οι αστρολόγοι είναι, ώς επί το πλείστον, άνθρωποι με καλές προθέσεις και στόχο να βοηθήσουν άλλους συνανθρώπους τους. Όμως ο ισχυρισμός τους ότι η αστρολογία είναι αληθινή διότι βασίζεται στην εμπειρία είναι λανθασμένος και αυτό που βλέπουν ώς πλεονέκτημα, την εμπειρία, είναι στην πραγματικότητα και η μεγαλύτερη αδυναμία καθώς δεν υπάρχει επαρκής διασταύρωση στοιχείων και δεδομένων.
Το θετικό σημείο της αστρολογίας είναι ότι ένας συμπαθής και φιλικός αστρολόγος παρέχει χαμηλού κόστους υπηρεσίες ψυχοθεραπείας. Μπορεί κανείς να βρεί ανακούφιση, ψυχική συμπαράσταση και τόνωση, αλλά και ενδιαφέρουσες ιδέες για την εκκίνηση μιας διαδικασίας αυτοεξέτασης και αυτογνωσίας. Σε μια απάνθρωπη κοινωνία η αστρολογία παρέχει ενίσχυση της αυτοεκτίμησης, σε πολύ καλές τιμές.
Εν συντομία, υπάρχουν πολλά περισσότερα στην αστρολογία από τον αν αυτή είναι κάτι το αληθινό ή το ψεύτικο. Όμως για να εισπράξει κανείς τα όποια οφέλη από την εμπλοκή με την αστρολογία θα πρέπει να αντιμετωπίσει το δίλημμα του να πιστέψει σε κάτι που δεν είναι αληθινό. Το ίδιο δίλημμα ισχύει και σε άλλες περιπτώσεις, όπως η ψυχοθεραπεία, ή ακόμα και η θρησκεία. Εξακολουθεί όμως να είναι ένα σημαντικό ηθικό ζήτημα το οποίο οι αστρολόγοι δεν έχουν καταφέρει να αναγνωρίσουν, πολύ δε περισσότερο να επιλύσουν.